Her ebeveyn dokuz aylık bir hamilelik sürecinden sonra, kucaklarına aldığı bebeğinin sağlıklı ve sorunsuz bir gelişim göstermesini ister. Oysaki bazen küçük gibi görünen ancak dikkate alınmadığında tehlikeli hale gelen durumlar oluşmaktadır. Bebeklerde burun tıkanıklığı sorunu, sağlıklı nefes alamamalarına neden olmaktadır. Bu durumda beslenme, uyku düzeni, huzursuzluk gibi birçok sağlık sorunu meydana gelebilir.

Annelerin özellikle yeni doğan bebeklerde sıklıkla rastladığı burun tıkanıklığı, birçok nedenden ortaya çıkabilir. Bu nedenlerin arasında en sık rastlanan ise soğuk algınlığından kaynaklanan üst solunum yolu enfeksiyonlarıdır. Bebeklerde burun tıkanıklığı problemine neden olan diğer etkenler ise;

• Alerjik Reaksiyon

Yenidoğan bebeklerde alerji, çeşitli yollardan ortaya çıkabilen bir durumdur. Bu da bebeklerde burun tıkanıklığı sorununa sebep olabilmektedir. Bebeğin neye karşı alerjisinin olduğunu ise uzmanlar tarafından yapılacak olan alerji testleri sayesinde öğrenerek, burnu tıkalı olan bebeğinizi rahatlatabilirsiniz.

• Ortamdaki Kuru Hava

Bebeklerde burun tıkanıklığı problemine neden olan bir diğer durum, bulunduğu odanın kuru bir havaya sahip olmasıdır. Bu durum bebeğin nefes almasını güçleştiren bir etkendir. Bebek, burunda oluşan tıkanıklık nedeniyle uykuya dalmakta zorluk yaşayarak, huzursuzluk çıkarabilir. Bu sorunu çözmek için bir doktorun da görüşlerini alarak, buhar makinelerinden faydalanabilirsiniz.

• Geniz Eti Sorunu

Geniz eti, çocuklarda burun ve boğaz arasına yerleşmiş bir dokudan meydana gelmektedir. Bu doku, bakteri ve virüsleri yakalayarak mikroplarla savaşmada bazı antikorlar üretmekle görevlidir. Bazı bebeklerin üst üste geçirdikleri enfeksiyonlar, geniz etlerinin büyümesi gibi sorunlara neden olarak nefes almalarını zorlaştırır. Bu da bebeklerde burun tıkanıklığı sorununu gün yüzüne çıkarmaktadır.

• Burun Deliğine Cisim Kaçma

Bebeklerde burun tıkanıklığı sorununa neden olacak bir diğer durum ise oyuncaklarıyla oynarken küçük parçaları burnuna sokmuş olma ihtimalidir. Buruna cisim sokmak çok ciddi krizlere yol açabileceği gibi bazen de cismin boyutuna göre fark bile edilmez. Eğer bebeğinizde hiç bitmeyen akıntı, ses değişikli ve tek taraflı akıntı gibi belirtiler izliyorsanız, hiç vakit kaybetmeden bir doktora başvurmalısınız.

Bebeklerde Burun Tıkanıklığı Hangi Hastalıklarla İlişkili?

Bebeklerde burun tıkanıklığı özellikle doğumdan 6 aya kadar olan dönemde basit bir problem gibi görünse de beraberinde birçok sorun doğurmaktadır. Yeni doğan bebekler nefes alışverişini burundan yaparlar çünkü bebekler için beslenme araçları ağızlarıdır. Sık sık emzirme gerekliliği nedeniyle, rahatça nefes alabilmeleri için burun kanallarının açık olması gerekir.

Havayı nemlendiren, ıslatan ve filtre eden burnun tıkalı olması, bebeği ağızdan nefes almaya itecektir. Bu durum soğuk ve kirli havanın akciğerlere dolarak, alt solunum yolu enfeksiyonu oluşumuna davetiye çıkarır. Üstelik kronik hâle gelen bu olay ilerleyen zamanlarda kalp ve akciğer sağlığı için de olumsuz etkiler çıkarabilir.

Bebeklerde Burun Tıkanıklığı ve Uyku

Burnu tıkalı olan bebekler rahat nefes alamadıkları için, uykuya dalmakta zorluk yaşarlar ya da sık sık uyanırlar. Almaları gereken uyku miktarını alamayan bebek, huzursuz olur.

Bebeklerdeki burun tıkanıklığı herhangi bir önlem alınmadığında ve doğru tedavi uygulanmadığında, orta kulak iltihabı gibi ciddi hastalıklar doğurabilir. Daha da önemlisi bir süre sonra ağızdan nefes almaya devam edemeyen bebek apne riski taşır. Bu durumun kronikleşmesi ise bebeğin büyümesinin ve gelişiminin önünde bir engel oluşturabilir.

Bebeklerde Burun Tıkanıklığı ve Beslenme

Bebeklerde burnun açık olması, sağlıklı beslenmelerine de olanak sağlamaktadır. Burnu tıkalı olan bir bebek düzgün emmez, burun akıntısı genzine yapışır. Bunun sonucunda bebek daha az yemeye ve neşesini kaybetmeye başlar. Aynı zamanda bebeğin burnundaki kanallar tıkalı olduğu için, ağzından nefes alır. Bu da bebeklerde ve çocuklarda hava yutulmasına neden olarak, gaz sancısını ortaya çıkartır.

Bebeklerde Burun Tıkanıklığı ve Oyun

Bebeklerde burun tıkanıklığı tedavi edilmediği takdirde, ilerleyen zamanlarda bazı fiziksel ve zihinsel problemlere yol açabilmektedir. Burnu tıkalı olan çocuklar rahat nefes alamadıkları için huzursuz olurlar. Bu da dikkat dağınıklığı ve öğrenme güçlüğü gibi sorunları beraberinde getirir.

Burun tıkanıklığı, çocukların günlük yaşantılarında yaptıkları tüm hareket ve aktiviteleri yapmalarında engelleyici bir unsurdur. Keyifsiz ve zor nefes aldıkları zaman oyun oynamak istemeyebilir, öğrenecekleri yeni bir duruma ilgi göstermeyebilirler. Bebeklerin sağlıklı gelişimi için öğrenme becerilerinin gelişmiş olması gereklidir. Bu sebeple bebeğe rahatsızlık veren tüm unsurlar belirlenerek, gerekli tedavi yöntemleri uygulanmalıdır.

Burun Tıkanıklığı Nasıl Anlaşılır?

Bebekler, henüz konuşup kendini ifade edemediği için burunlarının tıkalı olduğunu anlamak anne ve babalara düşecektir. Bu tür durumlarda bebeklerde ciddi değişimler meydana gelir. Peki, bebeklerde burun tıkanıklığı probleminin olduğunu nasıl anlarız?

• Bebeğiniz ağızdan nefes alıyorsa,
• Hırıltılı nefes alıyorsa,
• İştahsızlık ve emmeyi reddediyorsa,
• Gaz sancısı çekiyorsa,
• Sık sık uyanıyor ve huzursuzsa,
• Uyurken horlamaya yakın sesler çıkarıyorsa bebeklerde burun tıkanıklığı probleminde yer alan belirtileri gösteriyor demektir.

Bebeklerde Burun Temizliği

Sağlıklı bir bebek burnundan nefes alıp verirken zorluk çekmez. Bu durumda rutin bir burun temizliğine ihtiyacı yoktur. Eğer bebeğiniz nefes alıp verirken burnundan ses geldiğini duyuyorsanız, bebek uykuya dalmakta zorlanıyor veya emmeyi reddediyorsa, burun içi temizliğinin yapılması gerekir.

Bebeklerin burnu en rahat banyo sonrasında temizlenir. Banyo sırasında bebeğin burnu içerisine giren su, mukus kalıntılarını yumuşatarak bebeğin burnundan atılmasını sağlar. Sonrasında ise yumuşak bir mendil ya da kulak çubuğu yardımıyla temizleyebilirsiniz.

Bebeğin burnundaki tıkanıklık devam ederse, serum fizyolojik adı verilen solüsyonlar kullanılarak burnun nemli kalmasını sağlayabilirsiniz. Bu sayede bebeğiniz rahat bir nefes alacaktır. Peki, bunların dışında uygulanabilecek yöntemler nelerdir?

Yaşadığınız ortamın ideal nemi, %30 ile %50 arasında olmalıdır. Yine de nemi yüksek tutmak için sürekli buhar makinesi kullanmanız doğru değildir.

Kış aylarındaki ideal oda sıcaklığı 22-25 derecedir. Bu sıcaklığın üzerine çıkmak nem oranının azalmasına ve kurumaya yol açmaktadır.

Bebeğinizin yatağını çok hafif yükseltmek, salgıların çok daha kolay akışmasını sağlayacak ve bebeklerde burun tıkanıklığı problemlerine engel olacaktır.

Serum fizyolojik damlaları kullandıktan sonra yapmanız gereken diğer önemli nokta ise burunda biriken salgıları boşaltmak için kullanılan burun aspiratörleridir. Bunlar pompa şeklinde olanlar ve nefesle çalışan aspiratörler olmak üzere ikiye ayrılır.

Nefesle çalışan aspiratörlerin bir ucu bebeğin burnuna, diğer acunu ise temizlik yapan kişinin ağzına yerleştirerek uygulama yapılmaktadır. Bu sayede tıkanıklığa sebep olan burun salgıları temizlenmiş olur. Bu uygulama pompa şekline göre daha kullanışlıdır.

Uygulanan her iki metot da, bebeğin burnunu tahriş etmeyecek şekilde uygulanmalıdır. Bebeklerin mukozaları çok hassas olduğu için en ufak bir zorlama, ufak kanamalara sebep olabilmektedir. Serum fizyolojiğin işe yaramadığı durumlarda, tuz içeriği daha yüksek olan hipertonik solüsyonlar da tercih edilebilir.

Bu solüsyonların fazla tüketilmesi, sıvı elektrolit dengesizliğine neden olabileceği için kullanmadan önce kullanım sıklığı ve miktarı hakkında bir doktora başvurmanızda fayda var. Bebeklerde burun tıkanıklığı sorunu için basınçlı spreyler ise önerilmez.

Anne Sütü Bebeklerde Burun Tıkanıklığına İyi Gelir Mi?

Anne sütü bebekler için eşsiz bir besin kaynağıdır. İçinde bulunan birçok hücre ve molekül, bebeklerin savunma sistemlerinin güçlenmesine katkıda bulunur. Anne sütü yerine bebek mamalarıyla beslenen bebekler, anne sütüyle beslenen bebeklere göre enfeksiyon riskine daha yatkındır.

Bu enfeksiyonlar arasında, orta kulak iltihabı, bağırsak ve solunum yolu enfeksiyonları başta gelmektedir. Annenin sindirim sisteminde bulunan savunma hücreleri, emzirme sırasında bebeğe geçer. Bu da çevreden bulaşabilecek tüm hastalıklara karşı bir savunma mekanizması oluşturmaktadır.

Doğumdan sonra ilk 5 gün içerisinde verilen süt, kolostrum olarak adlandırılır. Bu süt, ilerleyen zamanlarda salgılanan sütle kıyaslandığında, koruyucu maddeler bakımından daha yoğun olduğu belirlenmiştir.

Bebeklerde burun tıkanıklığı problemini etkileyen en önemli faktör solunum yolu enfeksiyonlarıdır. Buna karşılık anne sütünde bulunan birçok madde ve molekül, bebeklerde burun tıkanıklığı sorununun neden olabileceği enfeksiyonlara karşı koruyucu özellik göstermektedir.

Anne sütünün içinde bulunan ve emzirme sırasında bebeğe geçerek savunma sistemine yardım eden maddeler nelerdir?

• Laktoferrin

Temel görevi demir bağlayıcı olmasıdır. Bu özelliği sayesinde bakterilerin bölünmesini sağlayarak yayılmayı önler.

• Lizozim

Bakterilerin uzak durmasını sağlar. Lizozim anne sütü dışında tükürük ve gözyaşı gibi salgıların içinde de yer almaktadır.

• İnterferon

Savunma hücreleri tarafından üretilen moleküllerdir. Anne sütünde bulunan interferon, bazı virüslere karşı oluşabilecek hastalıklara karşı koruyucu özellik gösterir.

Annenin bağışıklık koruyucu hücreleri

Anne sütünde korucuyu moleküllerin yanında bir de koruyucu hücreler bulunmaktadır. Vücut savunması için lenfositlerin, yabancı mikroorganizmaları sindiren makrofajların ve zararlı mikroorganizmaları parçalayan enzimlere sahip olan nötrofillerin bir kısmı, anne sütünde bulunmaktadır.

Tüm bu yarar sağlayan savunma molekülleri emzirme sırasında bebeğe geçmektedir. Bu sayede bebeklerde burun tıkanıklığı problemine neden olan tüm hastalıklara karşı koruyucu bir işleve sahiptir.