Koronavirüs, ilk olarak 2019’un Aralık ayında Çin’in Wuhan şehrinde görülmüştür. Çin’den başlayan bu salgın tüm dünyayı etkisi altına alarak, covıd-19 ismiyle anılmaya başlandı.

Covıd- 19 belirtileri temelde grip hastalığı ile aynı belirtileri göstererek, hastanın solunum yolları bölgesine yerleşen bir virüstür. Sağlık grubu açıklamalarına göre daha sonrasında ise kişide tat ve koku, ateş öksürük, boğaz ağrısı ve eklem ağrıları gibi belirtilerle ilerlemektedir. Peki, dünyayı etkisi altına alan covıd-19 bebek ve çocuklarda ne gibi belirtilerle kendini gösteriyor? Bebeklerde koronavirüs belirtilerinin olduğunu nasıl anlarsınız?

Koronavirüsün ortaya çıkışının ardından hamile ya da yeni doğum yapmış olan annelerin en çok merakta kaldığı konu, covıd-19’un yenidoğanlarda görülmesidir. Araştırmalara göre koronavirüsün kuluçka süresinin ortalama olarak 3-7 gün olduğu görülmektedir. Yeni doğmuş bebeklerin çocuklara göre ekstra riskli durumda olduğu bilinmektedir.

Yenidoğan Bebek Koronavirüsten Nasıl Korunmalı?

Bebeklerde koronavirüs hastalığının ilerleyen yaşlarda ne gibi sorunlara yol açacağı bilinmediğinden, buna karşı alınacak önlemlerin sıkı tutulması gereklidir. İşte bebeklerde koronavirüs hastalığına karşı alınacak bazı önlemler;

• Evde bakım sürecinde anne ile teması ve damlacık izolasyonu önlemi alınmalı.
• Anne ellerini sık sık yıkamalı, temizliğe özen göstermeli ve maske- siperlik kullanmalı.
• Bebeklerin bağışıklığı olmadığı için virüsü kolayca taşıyabilirler, bundan dolayı sosyal mesafe korunmalıdır.
• Bebek anne sütü alıyorsa, anne bebeğe ya da biberona dokunmadan önce ellerini dezenfekte etmelidir.
• Annenin bebeğini her kucağına alışında yüz maskesinin bulunması, sık sık pompa temizliği yapması önemlidir.

Bebeklerde Koronavirüs Belirtileri

Covıd-19 virüsü küçük çocuklara ve bebeklere de bulaşan bir hastalıktır. Bebeklerde koronavirüs kendini grip-nezle şeklinde gösterir ve kusma, ishal, iştah kaybı, sürekli uyuma isteği, emme problemleri, öksürük ve halsizlik gibi birçok belirtiyle devam eder. Bebeklerde koronavirüs ölüm oranları her ne kadar düşük olsa da bulaşıcıdır, dikkat gerektirir. Yine de artık mutasyonlu virüslerin de ortaya çıktığını göz önüne alarak bu konuda ciddi özen göstermek gereklidir.

Bunun yanında bebeklerde koronavirüs hastalığının, gelişimine karşı ne derece etki edeceği hala tam olarak saptanmamıştır. Bu sebeple bebeklerin risk grubunda olduğunu unutmamak gerekir. Bebeklerde koronavirüs kendini hafif semptomlarla gösterse de bazı bebeklerin akciğerleri tam olarak gelişmediği için nefes almakta güçlük çekebilir hatta nefes darlığı, zatürre gibi hastalıklar eşlik edebilir.

Araştırmalar gösteriyor ki çocuklarda koronavirüs hastalığı %25 civarında herhangi bir belirti göstermeden atlatılmaktadır. Bu durum çocuklar için pozitif bir durum olsa da virüsü çevrelerine yayma kapasitesine sahiptirler. Aynı zamanda belirli bir kronik hastalığa sahip olan çocuklarda bağışıklık sistemlerini daha fazla etkileyerek risk grubu oluşturmaktadır. Bu hastalıklar;

• Sinir sistemi hastalıkları,
• Metebolizmik bozukluklar,
• Kalıtsal hastalıklar,
• Bağışıklık sistemine zararlı otoimmün hastalıklar,
• Şeker hastalığı,
• Astım,
• Koah ve benzeri akciğer hastalıkları olarak sıralayabiliriz.

Hastalığı geçiren çocuklarda genel olarak yetişkinlerdeki gibi belirtiler gözlemlenmektedir. Buna ek olarak çocuklarda görülen ateş 2-3 gün daha devam ettikten sonra düzelip tekrar kendini gösterebilir. Yani ateşin yükselip düşmesi gibi inişli çıkışlı şekilde olabilir.

Bebeklerde Koronavirüs Şüphesi Halinde Nasıl Beslenmeli?

Bebeklerde koronavirüs şüphesi olduğunda öncelikle beslenme düzenlerine dikkat edilmelidir. İlk 6 ay su, sıvı gıda ya da katı gıda gibi besinler verilmemelidir. Bu süre boyunca yalnızca anne sütü ile beslenmelidir. 6. aydan sonra ise ek besinlerle beraber 2 yaş sonrasına kadar sürdürülmesi önerilmektedir.

Anne sütü merkezinde yapılan araştırmalara göre, anne sütünden covıd-19 PCR çalışılıp, PCR sonucu negatif olan bebeklerin, anne sütü ile beslenebileceği ortaya konulmuştur. Dünya Sağlık Örgütü, şayet anne covıd-19 pozitif ya da şüpheli konumunda ise tüm önlemler alındıktan sonra bebeğin emzirilebileceğini ya da bebeğe sağılmış süt verilebileceğini bildirmiştir.

Çocukları Koronavirüse Karşı Nasıl Koruyabiliriz?

• Çocukları iyi şekilde koruyabilmek için öncelikle kendi hijyeninize dikkat etmelisiniz.
• Tırnak, oje, el hijyeni gibi konularda daha hassas davranılmalı, günlük rutin bakım ve temizliğe önem verilmelidir.
• Çocukların düzenli olarak ellerini yıkamaları teşvik edilmelidir. Bu teşvik sürecini oyunlaştırarak eğlenceli bir hale getirebilirsiniz.
• Çocuklara sosyal mesafe kuralını anlayacakları şekilde anlatarak, yakın temas gibi durumlardan uzak durulması gerektiğini öğretmek gereklidir.
• Öksürdüğünde veya hapşırdığında elleri yerine, ağızını dirseği ile kapatmaları gerektiğini uygulamalı olarak göstermelisiniz. Bu şekilde dikkatli davranmayan insanlardan uzak durmaları gerektiğini anlatarak olası virüs bulaşmalarına engel olabilirsiniz.
• Çocuklarda 1 yaş oral dönem olarak adlandırılmaktadır. Bu dönemde çocuklar nesneleri ağızlarıyla tanır ve bulaşıcı hastalıkları genellikle bu şekilde kaparlar. Bu sebeple çocukların oyuncaklarının ve eline aldıkları nesnelerin hijyenine dikkat edilmelidir.
• Çocuklar haftada en az 1-2 defa paraben içermeyen şampuanlarla yıkanmalıdır.
• Kıyafetler 60-90 derecede yıkanmalı ve ütülenmelidir.
• Çocukların bağışıklık sistemleri henüz tam anlamıyla gelişmediğinden, güçlendirmek adına uykularının düzenli olması gereklidir. Aşırı yorgunluk bağışıklık sisteminin zayıflamasına yol açabilir. Bunun yanında dengeli beslenmeli, yeterli sıvı alımı sağlanmalıdır.
• Hekiminizin önerdiği ve sağlık açısından destek sağladığını düşündüğü vitaminleri kullanarak takviye sağlayabilirsiniz.
• Çocuklarınız uykuya dalmadan önce onlarla konuşarak, bu durumun bir süreç olduğunu, korkuların ve sıkıntıların ortaya çıkabileceğini ama kurallara uyulduğu takdirde güvende olunacağını, anlatarak kısa sürede güvende hissetmesini sağlayabilirsiniz.

Hafiften Ağıra Koronavirüs

Bebeklerde koronavirüs birçok farklı yolla bulaşabileceği gibi birçok farklı belirti de göstermektedir. İşte hafiften ağıra bebeklerde koronavirüs;

Hafif Enfeksiyon

Ateş, yorgunluk, kas ağrısı, öksürük, boğaz ağrısı, burun akıntısı ve hapşırma gibi akut üst solunum yolları enfeksiyonunun göstermiş olduğu belirtiler ile aynı belirtileri gösterir. Bebeklerde koronavirüs vakalarının bazılarında ateş kendini göstermeyebilir. Bulantı, kusma, karın ağrısı ve ishal gibi sadece sindirimi etkileyen belirtiler ortaya çıkabilir.

Orta Enfeksiyon

Bebeklerde koronavirüs orta enfeksiyon durumlarında sık ateş, çoğunlukla kuru öksürük ardından balgamlı öksürükle birlikte hırıltı olabilir. Nefes darlığı ve hızlı nefes alıp verme görülmez.

Şiddetli Enfeksiyon

Bebeklerde koronavirüs şiddetli olarak belirli gösterdiğinde, ateş ve öksürük gibi erken solunum belirtileri ile birlikte ishal gibi semptomların beraberinde olduğu ifade edilmektedir. Hastalık genellikle yaklaşık bir hafta süreyle ilerleyerek solunum sıkıntısı ile beraber ortaya çıkmaktadır.

Kritik Enfeksiyon

Bebeklerde koronovirüs kritik evrensinde hızla çoklu organ yetmezliğine, akut solunum sıkıntısına ya da solunum yetmezliğine ilerleyebilmektedir. Ayrıca şok ve kalp ile ilgili sorunlar, kanda pıhtılaşma gibi ciddi sorunlar ortaya çıkabilir. Bu durumda derhal bir araştırma hastanesi çocuk sağlığı ve hastalıkları bölümlerinde tedavi altında tutulmalıdır.

Koronavirüs Nasıl Yayılır?

Covıd-19 grip gibi üst solunum enfeksiyonlara benzer şekilde yayılım göstermektedir.

• İnsandan insana bulaşabilir.
• Öksürük ya da hapşırma yoluyla kişiden yayılan tükürük ile geçebilir.
• Koronavirüs olmuş kişilere dokunarak yani temas yoluyla bulaşabilir.
• Koronavirüs olan kişilerin dokunduğu yerlere dokunmak ile geçebilir.

Koronavirüs Çocuklara Nasıl Anlatılmalı?

Uzmanlar çocuklarda korkuya neden olabilecek koronavirüse karşı henüz nasıl konuşulması gerektiği konusunda emin değiller. Yine de çocuklara covıd-19 konusunda ne bildiklerini sormak, konuşmayı onların yönlendirmesine izin vererek gözlem yapmak konusunda hem fikirler.

Çocukların bu dönemde korkmaları gayet doğal bir davranıştır. Size farklı sorularla gelebilirler. Ebeveynlerin yapması gereken davranış ise onların sorularına sabırlı davranarak cevap vermek ve hijyen kurallarının neler olduğunu hatırlatmak olacaktır.

Özellikle belirli bir yaş altındaki çocukların evde bulunduğu zamana dikkat edilmelidir. Çocuğunuz televizyon kanallarında ya da internette neler izliyor, neler duyuyor mutlaka kontrolünüz altında olmalıdır. Bunun amacı ise yanlış bilgiler ile çocuğunuzda korku ya da anksiyete gibi rahatsızlıkların ortaya çıkmasını önlemektir.